Daniël ben Juda (14e eeuw)

en

Thomas Olivers (1725-1799)

​

Daniël ben Juda (14e eeuw) werd in Italië geboren en was Joods liturgisch dichter in Rome. Het Joodse lied Yigdal Elohim Chai (Geloofd zij de levende God) wordt meestal aan hem toegeschreven. Het is een parafrase van de dertien geloofsartikelen die werden geformuleerd door rabbijn Mozes ben Maimon, bekend als Maimonides (ca. 1135-1204), in zijn commentaar op de Misjna. Het lied maakt deel uit van het ochtendgebed van de Asjkenazische Joden en wordt door de Sefardische Joden op sabbatavond en feestdagen gezongen.

De melodie waarop Yigdal gezongen wordt, kan beschouwd worden als een compilatie van een oude volksmelodie die bekend is in zowel het Joodse, Spaans-Baskische als Slavische lied.

 

Thomas Olivers werd in 1725 geboren in Tregynon in Wales. Toen hij nog maar vier jaar oud was, stierf zijn vader en korte tijd later ook zijn moeder. Zo kwam hij bij het ene na het andere familielid terecht. De zorg voor hem liet te wensen over en hij kreeg weinig opleiding. Hij ging in de leer bij een schoenmaker. Maar omdat hij zo’n losbandig leven leidde, werd hij gedwongen op 18-jarige leeftijd zijn geboorteplaats te verlaten. Hij reisde naar Shrewsbury, Wrexham en Bristol, straatarm en zeer ongelukkig. In Bristol hoorde hij George Whitefield preken over de tekst: ‘Is deze niet een vuurbrand uit het vuur gerukt?’ (Zach. 3:2). Door deze preek veranderde zijn hele leven: hij werd een volgeling van Christus.

Aanvankelijk was hij van plan om zich bij de kring rond Whitefield aan te sluiten, maar een van diens predikers ontmoedigde hem. Vervolgens sloot hij zich aan bij de Methodistische Sociëteit in Bradford-on-Avon. In Bradford wilde hij het schoenmakersvak weer gaan uitoefenen. Maar hij ontmoette er John Wesley, die zowel bekwaamheid als ijver bij hem opmerkte en hem als zijn assistent aannam. In 1753 werd hij evangelist in Cornwall. Als rondreizend prediker legde hij wel 100.000 mijl te paard af in Engeland, Schotland en Ierland tot 1775. Hij zette zijn werk voort tot aan zijn dood, die in 1799 plotseling plaatsvond in Londen. Hij werd begraven in het graf van Wesley op de begraafplaats van City Road Chapel in Londen.

 

Meyer Lyon (1751-1797), beroemd als tenoroperazanger in Londen en Dublin onder de naam Michael Leoni, was chazzan (voorzanger) van de Grote Synagoge aan Duke’s Place in Londen. Lyon werd door velen bewonderd, zodat ook christenen op vrijdagavond de sabbatsdienst in de Grote Synagoge bezochten. John Wesley schrijft op 23 februari 1770 in zijn dagboek over zijn bezoek aan de synagoge nadat hem gevraagd was naar Lyon te komen luisteren. Rond dezelfde tijd hoorde ook Thomas Olivers in de synagoge Lyon het Hebreeuwse lied Yigdal zingen. Hij was erg onder de indruk en maakte er een vrije Engelse vertaling met een christelijk karakter van. Op zijn vraag aan Lyon of hij de Joodse melodie mocht gebruiken, gaf Lyon hem de muziek. Olivers noemde de melodie naar hem ‘Leoni’. Toen hij zijn lied aan een vriend liet zien, zette die vriend bij elk zinsdeel verwijzingen naar de Bijbel.

 

De tekst en de melodie werden rond 1770 gepubliceerd als een brochure: A Hymn to the God of Abraham – In Three Parts: Adapted to a celebrated Air, sung by the Priest, Signior Leoni, &c. at the Jew’s Synagogue, in London: by Thomas Olivers. In 1775 kwam de negende editie van de brochure uit.

Het complete lied werd opgenomen in een appendix bij The Collection of Hymns Sung in the Countess of Huntingdon’s Chapels (Bath: W. Gye, ca. 1773-1774).

George Whitefield gaf de eerste vier coupletten een plaats in Collection of Hymns for Social Worship, zeventiende editie (1772).

De eerste vier coupletten verschenen ook in een muziekbijlage bij het aprilnummer van het Gospel Magazine (1775).

David Simpson nam het complete lied op in A collection of Psalms and Hymns and Spiritual Songs (1776).

John Wesley deed hetzelfde in Sacred Harmony (1780).

John Rippon gaf negen coupletten een plaats in A Selection of Hymns from the Best Authors (1787).

Ook in vele andere liedboeken werden coupletten opgenomen.

Het lied werd in het Frans, Spaans, Portugees, Dakota (Indiaanse taal in Noord-Amerika), Chinees en misschien nog meer talen vertaald.